Trả lời:
Khi mang thai, canxi của người mẹ được hấp thu qua đường ruột, vận chuyển đến thai nhi. Trong thời gian cho con bú, mật độ xương của người mẹ tiếp tục giảm vì giảm hấp thu canxi do nồng độ estrogen giảm trong thời kỳ hậu sản kết hợp quá trình tiêu xương qua trung gian để cung cấp canxi trong sữa mẹ. Giảm hấp thu và tăng sử dụng canxi ở người mẹ gây mất mật độ xương tạm thời, có thể dẫn đến loãng xương.
Thống kê tại Nhật Bản, tần suất loãng xương liên quan đến sinh nở khoảng 0,03 đến 0,3%. Loãng xương liên quan đến thai kỳ và cho con bú hay gặp trên phụ nữ đa sản (mang thai nhiều lần), nhưng có thể diễn ra ở một lần mang thai. Một số trường hợp gãy xương trong quá trình hậu sản cũng được ghi nhận.
Người mẹ hút sữa hoặc cho con bú nhiều nhưng ăn uống kiêng khem, ít canxi, không bổ sung đủ vitamin D… rất dễ loãng xương. Dấu hiệu cảnh báo như tê bì chân tay, đau nhức các khớp chân tay, hay bị chuột rút, đau người, lưng âm ỉ… Nặng hơn là dễ bong gân hoặc gãy xương.
Thông thường, thiếu canxi có thể cải thiện sau khi phụ nữ ngừng cho con bú 6-12 tháng. Một số trường hợp nặng cần điều trị. Nếu giảm rõ rệt, người mẹ cần điều chỉnh như giảm hút sữa, tăng thời gian nghỉ ngơi, bổ sung thực phẩm giàu canxi, vitamin D, canxi đường uống.
Thực phẩm giàu canxi gồm sữa, sữa chua, phô mai, cá hồi, đậu, tôm, trứng, đậu phụ, các loại hạt dinh dưỡng. Một số thuốc, thực phẩm chức năng giàu canxi có thể dùng khi thực phẩm không cung cấp đủ canxi cần thiết nhưng bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Một số chị em kiêng cữ, gần như không ra khỏi phòng khi sinh con, ít tiếp xúc ánh sáng, có thể khiến cơ thể thiếu vitamin D.
BS.CKI Nguyễn Huy Cường
Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM